នៅពេលលោកអ្នកមានជំងឺមហារីក ឬយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអ្នកណាម្នាក់ដែលមានជំងឺមហារីក “ ជាសះស្បើយ” អាចជាពាក្យដែលលោកអ្នកចង់ឮជាងពាក្យណាទាំងអស់។ វាក៏ជាពាក្យដែលវេជ្ជបណ្ឌិតភាគច្រើនមិនអាចនិយាយបាន។
មិនដូចជំងឺផ្សេងៗទៀតទេ ជំងឺមហារីកមានភាសារបស់វា៖ ជំងឺមហារីកមិនជាសះស្បើយទេ ប៉ុន្តែមានការព្យាបាល ដែលអាចព្យាបាលអ្នកជំងឺមហារីកពីជំងឺមហារីកមួយចំនួនបាន។
វាសំខាន់ណាស់ នៅពេលលោកអ្នកយល់ពីភាពខុសគ្នា។
“ផ្លែឈើ” គឺជាពាក្យទូទៅមួយដែលលោកអ្នកប្រើដើម្បីគ្របដណ្ដប់លើប្រភេទផ្លែឈើផ្សេងៗគ្នាជាច្រើនដូចជា៖ ផ្លែប៉ោម ផ្លែ cranberries ផ្លែម្នាស់ និងផ្លែឈើជាច្រើនទៀត។
ដូចគ្នានេះដែរ “មហារីក” គឺជាពាក្យទូទៅសម្រាប់មហារីកជាង ២០០ ប្រភេទ រួមមានមហារីកប្លោកនោម មហារីកខួរក្បាល មហារីកសុដន់ មហារីកពោះវៀនធំ មហារីកភ្នែក មហារីកតម្រងនោម មហារីកថ្លើម មហារីកសួត មហារីកក្រពេញអូវែ និងមហារីកស្បែក។
នៅពេលដែលអ្នកមានជំងឺមហារីក កោសិកាមិនធម្មតារីកលូតលាស់ បំបែកខ្លួន និងបំផ្លាញជាលិកាដែលមានសុខភាពល្អនៅក្នុងខ្លួនរបស់លោកអ្នក។ កោសិកាមិនធម្មតាខ្លះលូតលាស់យឺត ខ្លះទៀតរាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ កោសិកាមិនធម្មតានីមួយៗចាប់ផ្តើមនៅផ្នែកផ្សេងៗ នៃរាងកាយរបស់លោកអ្នក ហើយមានកម្រិត ដំណាក់កាល និងអាការរៀងៗខ្លួន។
ដោយសារតែជំងឺមហារីកគ្រប់ប្រភេទមានភាពខុសប្លែកគ្នា វាមិនមានការព្យាបាលណាដែលអាចព្យាបាលគ្រប់ប្រភេទជំងឺមហារីកទេ។ ប៉ុន្តែពេលខ្លះ មនុស្សអាចនិយាយថាពួកគេបានជាសះស្បើយ ប្រសិនបើជំងឺមហារីករបស់ពួកគេ ហាក់ដូចជាបាត់ទៅវិញដោយការព្យាបាល។ ប៉ុន្តែវាមិនសាមញ្ញដូច្នោះទេ។
អស់រយៈពេលជាច្រើនសតវត្សរ៍ វេជ្ជបណ្ឌិតបានប្រើពាក្យ “ ជាសះស្បើយ” ដើម្បីពិពណ៌នាអំពីស្ថានភាពជំងឺដែលបានជា ហើយនឹងមិនកើតឡើងវិញ។ ឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើអ្នកមានជំងឺរលាកខ្នែងពោះវៀនហើយគ្រូពេទ្យបានយកខ្នែងពោះវៀនចេញ នោះលោកអ្នកនឹងជាសះស្បើយហើយ។
ក្នុងភាសាមហារីក “ ការជាសះស្បើយ” មានន័យខុសគ្នា។
វេជ្ជបណ្ឌិតអាចផ្តល់ឱ្យលោកអ្នកនូវទស្សនវិស័យល្អបំផុត ដោយផ្អែកលើស្ថិតិពីក្រុមមនុស្សជាច្រើន ថាតើមហារីករបស់លោកអ្នកនឹងកើតឡើងវិញឬអត់។ ប៉ុន្តែគ្មានវេជ្ជបណ្ឌិតណាអាចធានាថាលោកអ្នកនឹងជាសះស្បើយឡើយ។
វាមានមូលហេតុពីរសម្រាប់បញ្ហានេះ៖
១. វេជ្ជបណ្ឌិតមិនទាន់ដឹងរឿងគ្រប់យ៉ាងអំពីជំងឺនៅឡើយទេ។
២. កោសិកាមហារីកមួយចំនួនអាចនៅសល់កន្លែងណាមួយនៅក្នុងខ្លួន ហើយអាចលូតលាស់ បំបែកខ្លួន និងក្លាយជាដុំមហារីកថ្មី។ ដូច្នេះវេជ្ជបណ្ឌិតជៀសវាងនិយាយថាលោកអ្នកបានជាសះស្បើយហើយ។
ជំនួសឱ្យការនិយាយអំពី “ជាសះស្បើយ” អ្នកជំនាញវេជ្ជសាស្ត្រភាគច្រើនប្រើពាក្យ “ព្យាបាល” ។ ប្រសិនបើលោកអ្នកបានព្យាបាល ហើយជំងឺមហារីករបស់លោកអ្នកមិនកើតឡើងវិញ លោកអ្នកត្រូវបានគេចាត់ទុកជាសះស្បើយហើយ។
ពាក្យថា “ធូរស្បើយ” គឺជាពាក្យគន្លឹះមួយទៀត។ វាមានន័យថាអាការជំងឺមហារីករបស់លោកអ្នកបានបាត់។ វាខុសពីពាក្យ “ជាសះស្បើយ” ពីព្រោះពាក្យ “ធូរស្បើយ” មិនតែងតែឋិតថេររហូតពេញមួយជីវិតរបស់លោកអ្នកទេ។
ជំងឺមហារីកមិនជាសះស្បើយបានទេ ប៉ុន្តែមានវិធីព្យាបាលដែលអាចព្យាបាលលោកអ្នកបាន។
មនុស្សជាច្រើនត្រូវបានគេព្យាបាលជំងឺមហារីក បន្តរស់នៅធម្មតា និងស្លាប់ដោយសារបុព្វហេតុផ្សេងទៀត។ មនុស្សជាច្រើនទៀតត្រូវបានព្យាបាលជំងឺមហារីក ហើយនៅតែស្លាប់ដោយសារជំងឺមហារីក ទោះបីការព្យាបាលអាចផ្តល់ពេលច្រើនដល់ពួកគេរហូតច្រើនឆ្នាំ ឬច្រើនទសវត្សរ៍ក៏ដោយ។
ប្រភេទទូទៅនៃការព្យាបាលជំងឺមហារីកមាន៖
ផែនការព្យាបាលត្រូវបានរៀបចំតាមប្រភេទមហារីក៖ កម្រិតធ្ងន់ធ្ងររបស់វា សុខភាពទូទៅ និងចំណូលចិត្តរបស់លោកអ្នក។
ក្នុងទម្រង់មួយ ឬទម្រង់មួយទៀត ការស្រាវជ្រាវជំងឺមហារីកត្រូវបានដំណើរការអស់រយៈពេលជាង ២០០ ឆ្នាំមកហើយ។
ទោះបីជាជំងឺមហារីកមិនអាចជាសះស្បើយក៏ដោយ ក៏មានការរីកចម្រើនជាច្រើនដែរ។ វាប្រហែលជាមិនមានអារម្មណ៍រហ័សដូចមុនទេ នៅពេលលោកអ្នកមានជំងឺមហារីក។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះមានជម្រើសនៃការព្យាបាលច្រើនជាងពីមុន។
បច្ចុប្បន្ននេះគ្រូពេទ្យយល់កាន់តែច្បាស់ ពីវិធីស្វែងរកជំងឺមហារីកនៅដំណាក់កាលដំបូងជាច្រើន។ គ្រូពេទ្យក៏មានវិធីព្យាបាលច្រើនដើម្បីសាកល្បង ប្រសិនបើវិធីព្យាបាលមួយមិនមានប្រសិទ្ធភាព។
អ្នកស្រាវជ្រាវសិក្សាអំពីជំងឺមហារីកកាន់តែច្រើន ពួកគាត់កាន់តែយល់ពីរបៀបដែលជំងឺមហារីកមួយប្រភេទខុសគ្នាពីប្រភេទផ្សេងៗទៀត។
ឧទាហរណ៍ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានដឹងថាជំងឺមហារីកសុដន់ទាំងអស់មិនដូចគ្នាទេ។ ជំងឺមហារីកសុដន់មានបួនប្រភេទធំៗ ហើយប្រភេទនីមួយៗមានវិធីព្យាបាលជាក់លាក់របស់វា។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជំងឺមហារីកកំពុងស្វែងរកកត្តាជាច្រើនដូចជា កត្តាដែលបណ្តាលឱ្យជំងឺមហារីកជាក់លាក់ណាមួយរីកលូតលាស់ ដើម្បីពួកគាត់អាចរកវិធីព្យាបាលដើម្បីបញ្ឈប់វា។ វារួមបញ្ចូលទាំងថ្នាំដែលវាយប្រហារវិធីដែលកោសិកាមហារីកធ្វើការ និងការព្យាបាលដែលប្រើប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរាងកាយរបស់លោកអ្នក ដើម្បីកំណត់គោលដៅកោសិកាមហារីក។
យោងតាមសំដីរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត លទ្ធផលមានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ វាមានន័យថាមានមនុស្សតិចណាស់ដែលស្លាប់ដោយសារជំងឺមហារីក ប៉ុន្តែជំងឺមហារីកនៅតែមិនអាចជាសះស្បើយ។
ទាល់តែអ្នកជំនាញវេជ្ជសាស្ត្ររកបានវិធីព្យាបាលជំងឺមហារីកឱ្យជាសះស្បើយ។ វាជាការឆ្លាតវៃក្នុងការពិចារណារាល់វិធីព្យាបាលដែលអាចជួយសង្គ្រោះអាយុជីវិតលោកអ្នក ឬធ្វើឱ្យលោកអ្នកមានអារម្មណ៍ធូរស្រាលដោយសុវត្ថិភាព។ សូមពិភាក្សាអំពីជម្រើសទាំងអស់របស់លោកអ្នកជាមួយគ្រូពេទ្យ។
មិនថាវាជាការព្យាបាលបែបវិជ្ជសាស្រ្ត បែបធម្មជាតិ ឬបែបជំនួសទេ សូមសួរសំណួរទាំងនេះ៖
ប្រសិនបើការព្យាបាលស្តាប់ទៅទំនងជាអាចព្យាបាលបាន វាប្រហែលជាអ៊ីចឹងហើយ។
សូមពិចារណាពីប្រភព៖ តើការព្យាបាលនេះត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយតាមរយៈប្រភពដែលគួរឱ្យទុកចិត្ត ដូចជាទស្សនាវដ្តីមហារីក ឬអង្គការជាតិដែរឬទេ? ឬវាគ្រាន់តែជាការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មព្យាបាលអព្ភូតហេតុ ដែលលោកអ្នកបានឃើញនៅលើបណ្តាញសង្គម?
ឧបករណ៍ ថ្នាំគ្រាប់ ម្សៅ គ្រីម តែ ប្រេង ដែលអះអាងថាអាចព្យាបាលជំងឺមហារីកត្រូវតែបានអនុម័ត ឬបញ្ជាក់ដោយ FDA ។ ប៉ុន្តែនៅលើបណ្តាញសង្គមមានផលិតផលក្លែងក្លាយជាច្រើន។
សូមប្រយ័ត្នចំពោះសញ្ញាព្រមានទាំងនេះ៖
គ្មានវិធីព្យាបាលជំនួស ឬវិធីព្យាបាលធម្មជាតិណាដែលអាចព្យាបាលជំងឺមហារីកឱ្យជាសះស្បើយបានទេ។ ប៉ុន្តែមានការព្យាបាលបែបមិនមែនវេជ្ជសាស្រ្តដែលមានសុវត្ថិភាពមួយចំនួន ដូចជាការចាក់ម្ជុលវិទ្យាសាស្ត្រ ការម៉ាស្សា ការធ្វើសមាធិ និងយូហ្កា ដែលជួយកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ដូចជា៖ ភាពល្ហិតល្ហៃ ចង់ក្អួត និងការឈឺចាប់បាន។
វិធីព្យាបាលដែលលោកអ្នកធ្វើបន្ថែមលើការព្យាបាលជំងឺមហារីកជាប្រចាំត្រូវបានគេហៅថា“ ការបំពេញបន្ថែម” ឬ“ ការបញ្ចូលគ្នា” ។ ជាការល្អបំផុតដែលលោកអ្នកត្រូវប្រាប់គ្រូពេទ្យជាមុន ជាពិសេសប្រសិនបើលោកអ្នកកំពុងពិចារណាក្នុងការប្រើថ្នាំបំប៉ន។ លោកអ្នកនឹងចង់ឱ្យគ្រូពេទ្យពិនិត្យលើអ្វីដែលមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់លោកអ្នកក្នុងការសាកល្បង។